Cam Nedir – Nasıl Yapılmaktadır ?
Cam Nedir?
Ana maddesi kum olan cam, günlük yaşantıda birçok alanda işlevsel olarak kullanılan malzemelerden biridir. Cam üretiminde kullanılan kum, doğada en fazla bulunmakta olan maddeler arasındadır. Camın en önemli ve benzersiz özelliği saydam oluşudur. Peki cam nedir? Cam, en basit anlatımıyla; kireç, kum ve soda gibi madde bileşimlerinin çeşitli işlemlerden geçirilmesi ile meydana gelen saydam malzemeye verilen isimdir.
Kumlu cam nedir? Yalnızca kumun eritilmesi ile elde edilen ve saf silis cam olarak da adlandırılan cama verilen isimdir. Ancak sadece kumdan üretilmiş olan bu malzeme çok kırılgan yapıda olmaktadır. Camın kullanım alanlarına bakıldığında; ev pencereleri, bardaklar, otomobil camları gibi günlük hayatta olmaza olmaz nitelikte cam malzemelerin kullanımı söz konusudur.
Cam Nedir Nasıl Yapılır
Cam Hangi Maddelerden Oluşmakta ve Nasıl Üretilmektedir?
Cam üretimi dikkat edilmesi gereken ve kullanılan madde karışımlarının orantılı ve doğru bir şekilde kullanımını gerektiren bir üretim biçimidir. Cama neden oluşur? Camın üretimi esnasında, hem eritme sıcaklığını düşürmek hem camın dayanıklılığını arttırmak amacıyla kum ve kireçten oluşan karışıma soda eklenmektedir. Çeşitli kimyasal madde ve suya karşı dayanıksızlığın önlenmesi amacıyla da madde karışımına; dolomit, kalker ve feldspat gibi minerallerin eklenmesi gerekmektedir. Bu karışıma harman adı verilmektedir.
Camcı
Harman adı verilen karışımın oluşumu ardından cam nasıl yapılır? Bu karışıma, cam kırığına benzer ham maddeler eklenerek bu karışım eritilmek üzere fırına verilmektedir. Harmanın, 1500 °C sıcaklıkta cam fırınında eritilmesi suretiyle bal renginde ve kıvamında akışkan bir sıvıya yani soda – kireç camına dönüşmektedir. Bu şekilde eriyen cam uygun şekilde kesilerek makinelerde otomatik olarak üfleme ve preslemeye tabi tutulur. İki kez üflemeye tabi tutularak uygulanan yöntem de mevcuttur. Üfleme ve presleme sonrasında; şişe, bardak, kavanoz gibi formatlara dönüştürülmek üzere kalıplama işlemi gerçekleştirilir. Ardından bu cam malzemeler soğutulur, hassas kalite denetimlerine tabi tutulur ve hatalı olanlar belirlenerek ayrılır. Bu şekilde üretim süreci tamamlanmış olmaktadır.
Cam Neden Yapılır
Cam Çeşitleri Nelerdir?
Aşağıda yer alan başlıklar kapsamında tüm cam çeşitleri incelenebilir:
1) Sodakalsik Cam: Bu cam türü, ilk keşfedilmiş cam türü olma özelliğine sahiptir. Dünya genelinde üretilmekte olan camların yaklaşık %90’ı sodakalsik camlardır. Sodakalsik cam, CaO kullanılarak elde edilmektedir. Bu cam türü, kolaylıkla yumuşatılabildiği için maliyeti de ucuz olmaktadır. Maliyetini düşük olması, pek çok alanda kullanımını yaygınlaştırmaktadır. En fazla kullanıldığı alan pencereler olmaktadır.
2) Borosilikat Cam: Ağ örgülü yapı oluşturabilen SiO2 ile bor oksitlerinin birlikte kullanımı sonucu oluşturulan camlara bu isim verilmektedir. Borosilikat camlar, cam türleri arasında, yüksek yumuşama noktası niteliğini bünyesinde barındırmakta olup, bu sayede sıcaklık değişikliklerine karşı dayanıklı bir özellik sergilemektedirler.
3) Kurşun veya Kristal Cam: PbO kullanılarak elde kurşun camın işlenebilme niteliği fazladır. Bu yüzden, yapısında %24 oranında PbO bulunan camlar, bu yapısı dolayısıyla kristal cam olarak da adlandırılmaktadır.
4) Silis Camı: %96 oranında içerdiği silis miktarıyla dikkat çekmektedir. Çok saydam yapısı nedeniyle, UV ışınlarını yüksek seviyede geçirgenliğe sahiptir. Bu sebeple, mikrop öldürücü lambalar ve UV lambaları yapımında sıklıkla tercih edilmektedir. Maliyetinin yüksekliği nedeniyle, günlük yaşantıda çok fazla kullanım alanı bulamamaktadır.
5) Alüminosilikat Cam: Yapısında %20’nin üstünde alümin, bir miktar bor – kireç – mayezi ve çok az oranda alkali barındıran camlardır. Eritilmesi ve işlenmesi çok zor olmaktadır. Yumuşama noktası yüksekliği nedeniyle, yanma tüpleri ile alev teması bulunan parçaların yapımında tercih edilmektedir.
